De AOW-leeftijd: Wat speelt er momenteel?

Zoals bekend, is er inmiddels een pensioenakkoord gesloten. Dat is bijzonder omdat er al vele jaren wordt gesteggeld over een hervorming en modernisering van ons huidige pensioenstelsel in de tweede pijler. Nooit werd er doorgepakt maar nu is er toch een aanzet tot een stelsel dat robuust, toekomstbestendig en meer aangepast is aan de moderne arbeidsmarkt.

Tijdens de onderhandelingen over het pensioenakkoord speelden de vakbonden, FNV voorop, hun rol uitstekend. Daardoor verliepen de onderhandelingen erg stroef en driegden de ze een aantal keren te klappen. Geheel in de geest van de polder kwam het uiteindelijk allemaal goed, maar niet zonder dat minister Koolmees een paar bijzondere concessies had moeten doen.

Zo is er, mede door politieke inmenging van progressieve partijen, een verplichting opgenomen voor ZZP’ers om een arbeidsongeschiktheidsvoorziening te treffen. Dat is toch een vreemde eend in de bijt als je het hebt over het 2^e pijlerpensioen. Dit onderdeel van het pensioenakkoord moet nog nader worden uitgewerkt. Het is al direct duidelijk dat dit nog niet zo gemakkelijk is te organiseren.

Daarnaast is afgesproken dat er ruimere mogelijkheden komen om eerder te stoppen met werken vlak vóór de AOW-leeftijd. Bijvoorbeeld door enkele fiscale verruimingen voor pensioensparen en het gedeeltelijk vervallen van ontslagboetes als werknemers voortijdig stoppen met werken.

Ten slotte werden er door de vakbonden forse eisen gesteld met betrekking tot de wettelijke stijging van de AOW-leeftijd. Ook dit is niet direct een aspect van het 2^e pijlerpensioen, maar was een voorwaarde van met name Groen Links en PvdA om het uiteindelijke wetsvoorstel in 2^e en 1^e kamer te steunen. Deze politieke steun is nodig om het wetsvoorstel er door te krijgen.

Koolmees ging door de knieën en heeft ingestemd met een vertraging van de stijging van de AOW-leeftijd. De eerste 2 jaar wordt de pensioenleeftijd bevroren en daarna loopt deze op tot 67 jaar in 2024. Dit deel van het pensioenakkoord is ook al in wetgeving vastgelegd. Daarna zal de AOW-leeftijd niet 1-op-1 stijgen met de levensverwachting, maar slechts met 8 maanden per extra jaar levensverwachting. De wet die de AOW-leeftijd vanaf 2025 regelt, moet nog door beide kamers worden geloodst.

Het lijkt er op dat Koolmees wetgeving hieromtrent nog niet zal doorvoeren totdat de andere afspraken in het pensioenakkkoord zijn geëffectueerd. Hij houdt ‘wisselgeld’ achter de hand om de ‘echte’ afspraken gerealiseerd te krijgen.

Wat betekenen de wijzigingen in de AOW-leeftijd voor werkgevers?

Een van de argumenten van de vakbonden was dat mensen die vlak vóór hun pensioen zitten, zich niet hebben kunnen voorbereiden op de stijging van de AOW-leeftijd. Daar is wat voor te zeggen en daar is nu aan tegemoet gekomen.

Maar voor de langere termijn zullen werkgevers samen met werknemers vroegtijdig plannen moeten maken over hoe werknemers gezond, fit en met plezier kunnen doorwerken tot aan (of zelfs tot ná) de AOW-leeftijd. Want uiteindelijk loopt die AOW-leeftijd toch verder op. Het is daarom raadzaam om de werknemer te faciliteren in opleiding maar mag ook flexibiliteit verwacht worden van de werknemer met betrekking tot bijvoorbeeld demotie, parttime werken en gebruik te maken van de flexibele mogelijkheden van het pensioen (bijvoorbeeld hoog-laagconstructies, eenmalige lumpsum-uitkering en parttime pensioen). Hiervoor is het nodig dat de werknemer inzicht krijgt in zijn persoonlijke financiële situatie, bijvoorbeeld door middel van financiële planning!

Employability en Pensioen! Dat is de oplossing voor vergrijzing en ontgroening. Zo lang mogelijk (parttime) werken als je het leuk vindt en tijdig in actie komen als je je werk niet meer leuk vindt of verwacht het (fysiek of mentaal) niet vol te kunnen houden… Inzicht in de financiële mogelijkheden is daarbij niet alleen behulpzaam, maar kan zelfs stimulerend werken om bepaalde keuzes te maken die je anders misschien niet zou hebben gemaakt!